راهکارهای حذف نشدن بناهای تاریخی از فهرست میراث ملی

اردشیر اروجی به خبرنگار مهر گفت: وقتی یک بنای تاریخی در شهر به ثبت ملی رسیده در حقیقت مالک آن بنا سعی کرده یکی از آثار تاریخی آن شهر، منطقه و یا کشور را به دلیل ارزش هایی که دارد، حفظ کند اما در کنار این بنا، مالک دیگری نیز هست که خانه اش فاقد ارزش تاریخی است و قصد دارد با تغییر کاربری، از سودهای مضاعفی که با بلند مرتبه سازی به دست می آورد، برخوردار شود. اما مالک خانه تاریخی چون ملکش در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده از این مزیت برخوردار نیست و دچار عدم النفع شده است. در نتیجه دیگران این موضوع را می بینند و قبل از ثبت خانه های خود سعی می کنند به هر طریقی که شده، آن بنا را از بین ببرند.

وی ادامه داد: از آنجا که مالک یک بنای تاریخی با ثبت ملی آن بنا اقدام به حفاظت از یک اثر ملی کرده باید با حمایت از او اقدامی انجام شود که ملکش از ارزش اقتصادی بالاتری نسبت به خانه ای که ارزش تاریخی ندارد، برخوردار شود. این اقدام می تواند از طریق تصویب مصوبه های شورای شهر و یا دولت انجام شود.

مرمت مشارکتی با شهرداری و سازمان میراث

اروجی گفت: درست است که این مالکان از افزایش تراکم و تجدید ساخت محروم هستند اما باید از امکاناتی بهره مند شوند که نه تنها جبران عدم النفع آنها شود بلکه سود زیادی نیز از ثبت بنای تاریخی شان به دست آورند. به این معنا که اگر کسی دارای یک بنای تاریخی نیمه کاره و یا درحال تخریب است می تواند به سازمان میراث فرهنگی مراجعه و از مشارکت 50 درصدی در مرمت آن اثر استفاده کند. حتی در این زمینه شهرداری نیز می تواند با همکاری سازمان میراث فرهنگی به کمک مالکان خانه های تاریخی بیاید و یا هزینه های قابل قبول مرمتی را پرداخت کند.

تخفیف در انشعابات آب و برق خانه های تاریخی

این کارشناس پیشنهاد دیگری نیز داد و گفت: می توان با مصوباتی این تسهیلات را برای مالکان بناهای تاریخی در نظر گرفت که انشعابات آب و برق ملک آنها با تعرفه فرهنگی حساب شود و یا تعرفه آب و برق آنها کاهش یابد. اگر چه شاید شرکت برق و  یا شرکت آب و فاضلاب نتواند به تنهایی در این کاهش قیمت مشارکت کند اما دولت می تواند ما به التفاوت آن را پرداخت کند.

وی تصریح کرد: مالکان ابنیه تاریخی باید بتوانند در بخش خرید و فروش ملک از تخفیف 100 درصد مالیاتی برخوردار شوند و یا برای تغییر کاربری مجاز با سخت گیریهای سازمان میراث فرهنگی مواجه نشوند.

زمین معاوض برای مالک

اروجی درباره راهکار دیگر خود برای حفظ ابنیه تاریخی و جلوگیری از خروج آنها از فهرست میراث ملی گفت: شهرداری می تواند عدم النفع مالک بنای تاریخی در هر منطقه یا شهر را محاسبه و به روشهای مختلف آن را برای مالک جبران کند. آن هم از طریق نفعی که از محل دریافت عوارض برای تراکم ساختمان های بلند مرتبه می گیرد. به این معنا که بخشی از عوارض ناشی از تراکم ساختمانهای بلند مرتبه را در اختیار  مالکان بناهای تاریخی قرار دهد و اگر باز هم مبلغی باقی ماند به مالک زمین معاوض در نقطه دیگری از شهر بدهد. حتی این زمین معاوض  می‌تواند به مالکی که نمی خواهد در آن بنای تاریخی زندگی کند تعلق بگیرد.

وام بانکی به خانه های تاریخی

اروجی را حل  دیگربرای راضی نگه داشتن مالکان ابنیه تاریخی برای حفظ ملک خود را  پرداخت وام های بانکی عنوان کرد و گفت: بانکها اکنون به بناهای تاریخی ثبت شده وام نمی دهند و آن را جزو خانه های فرسوده به حساب می آورند درحالی که اگر بانکها موظف شوند خانه های تاریخی را در رهن بانک قرار دهند مالک نیز می‌تواند از وام خانه در حد و اندازه ارزشی که دارد استفاده کند.

اروجی معتقد است که اگر مالک بابت حفظ بنای تاریخی خود سود ببرد و عدم النفع آن جبران شود، به سازمان میراث فرهنگی برای ثبت ملکش در فهرست میراث ملی مراجعه می کند، همچنین بناهای تاریخی تخریب نمی شوند، شهر هویت تاریخی و فرهنگی خود را حفظ خواهد کرد و سرمایه شهر که همان خاطرات شهروندان است به آیندگان منتقل می شود. منتها به شرطی که تمام زوایای پیدا و پنهان ثبت ملی یک بنای تاریخی به مالک توضیح داده شود.